Nàng công chúa ở thung lũng gió: được xem là nền tảng để hình thành Studio Ghibli

Kaze no Tani no Nausicaä (風の谷のナウシカ, かぜのたにのナウシカ) là phim anime với chủ đề phiêu lưu thời hậu tận thế do đạo diễn Miyazaki Hayao thực hiện dựa trên loạt manga cùng tên của ông trước đó. Takahata Isao lo phần thực hiện việc làm phim tại Top Craft. Đây là một trong các bộ phim hoạt hình sản xuất thủ công rất nổi tiếng của Nhật Bản. Phim đã công chiếu ngày 11 tháng 3 năm 1984 tại các rạp.

Phim là một thành công về thương mại với gần hàng triệu người xem tại tại các rạp trong lần đầu ra mắt với hàng dài người xếp hàng. Được thực hiện trước khi Studio Ghibli được thành lập nhưng tác phẩm được xem là khởi đầu cho việc hình thành và là một phần của Ghibli. Phim đã giành được giải Animage Anime Grand Prix năm 1984 cùng nhiều danh hiệu khác sau đó.

Bối cảnh phim lấy thời điểm 1000 năm sau khi nền văn minh công nghiệp của con người sụp đổ do đã tạo ra các chiến binh khổng lồ, một loại vũ khí hủy diệt đã đốt cháy cả thế giới chỉ trong bảy ngày bước đi trên mặt đất. Sau đó một thế giới khác đã thế chỗ thế giới cũ với một khu rừng độc đầy các loại côn trùng khổng lồ bắt đầu bao lấy thế giới đe dọa đến sự tồn tại của con người. Cốt truyện xoay quanh Nausicaä, công chúa trẻ của Thung lũng gió người lướt gió rất giỏi với giấc mơ về việc con người có thể cùng sống chung và tồn tại với các côn trùng trong khu rừng độc. Cô cũng là người có thể giao tiếp với các côn trùng này. Tuy nhiên những người sống sót của các quốc gia khác thì không nghĩ như vậy và muốn hủy diệt khu rừng và Thung lũng gió là nơi họ thực hiện ý định đó bằng cách đánh thức một chiến binh khổng lồ đang ngủ gần đó vì thế Nausicaä phải ngăn chặn kế hoạch đó.

Ban đầu khi Miyazaki Hayao đưa bản thảo về bộ phim cho các nhà sản xuất anime thì nó đã bị từ chối do chưa ai biết đến tác phẩm này và nó có hấp dẫn không vì thế có thể dẫn đến một sự phiêu lưu thất bại nếu làm bộ phim này. Vì thế Miyazaki, một người thất vọng và thất nghiệp, thất bại khi cố thuyết phục tạo ra một bộ phim hoạt hình đã chuyển sang làm họa sĩ vẽ phiên bản manga của tác phẩm và đăng trên tạp chí Animage, loạt manga này nhanh chóng trở nên nổi tiếng và thu hút nhiều người xem. Dù Animage đã hứa với Miyazaki khi nhận đăng tác phẩm là sẽ không bao giờ sử dụng loạt manga này để làm phim nhưng Animage sau đó đã quyết định phá bỏ giao ước và đề nghị Miyazaki về việc thực hiện một chuyển thể anime ngắn của tác phẩm dài 15 phút. Miyazaki đã từ chối việc thực hiện chuyển thể ngắn đó và đòi thực hiện một chuyển thể dài ít nhất phải 60 phút. Kết quả là Tokuma, chủ biên tập của Animage đã quyết định sẽ hỗ trợ Miyazaki thực hiện một chuyển thể phim chiếu rạp của tác phẩm.

Tokuma đã sắp xếp việc thực hiện phim anime với hãng làm anime Top Craft, trong quá trình thực hiện bộ phim thì những người thành lập hãng Ghibli bắt đầu tập hợp lại trong thời gian này để làm bộ phim đầu tiên cùng nhau của mình vì thế phim được xem là một phần của Ghibli vì nó giúp hãng được khai sinh. Như việc Toru Hara giám đốc của Top Craft đã trở thành CEO của Ghibli và Hideaki Anno (người sau đó thực hiện Shin Seiki Evangelion) đã gia nhập vào việc làm phim lúc Miyazaki đang bị bí ý tưởng và Animage đã giúp đăng tin tuyển dụng người giúp đỡ ý tưởng.

Khi bộ phim được làm là lúc Miyazaki đang thực hiện chương manga thứ 16 nhưng cốt truyện vẫn chưa đến hồi kết vì thế ông đã quyết định lấy ra các chi tiết quan trọng của cốt truyện để làm phim, thêm một số chi tiết để cốt truyện liềm mạch và giải quyết một số bí ẩn mà truyện chưa giải đáp. Vì thế bộ phim là một bản tóm tắt quý giá đầu tiên cho ai muốn hiểu nội dung truyện dù việc bị rút ngắn này gây ra các tranh cãi và tác giả cũng nói là việc thực hiện chuyển thể giữa phim và truyện là một gánh nặng rất lớn nhất là khi phải làm cả hai cùng lúc.
Toei Company lo việc phân phối tác phẩm và phim đã công chiếu ngày 11 tháng 3 năm 1984 tại các rạp ở Nhật Bản.

Ban đầu khi New World Pictures đăng ký bản quyền phiên bản tiếng Anh của bộ phim để phân phối tại thị trường Bắc Mỹ thì phim bị cắt xén vì thế làm mất đi chiều sâu và thay đổi cốt truyện cùng các ẩn ý trong lời thoại của các nhân vật cũng như việc lồng tiếng lồng tiếng chỉ là cho có lệ. Vì thế Miyazaki đã gọi đó là sự sỉ nhục và nói những người hâm mộ nên quên đi sự tồn tại của phiên bản này. Khi nghe nói nhà phân phối cũng tính làm thế với Mononoke-hime thì hãng Ghibli đã gửi nguyên một cây katana đến với dòng chữ "Không cắt" và từ chối cho phép phát hành bất kỳ tác phẩm nào của hãng tại phương Tây nếu việc đó tiếp tục. Buena Vista Home Entertainment sau đó đã mua lại bản quyền và là hãng đang nắm bản quyền phân phối phiên bản tiếng Anh tại Bắc Mỹ hiện tại đã phát hành lại phiên bản nguyên bản không chỉnh sửa, Madman Entertainment thì đăng ký phân phối tại Úc, Optimum Releasing đăng ký tại Anh, Aurum Producciones S.A. đăng ký tại Tây Ban Nha, Universum-Films đăng ký tại Đức, Camera Film đăng ký tại Đan Mạch, Monolith Films đăng ký tại Ba Lan, Deltamac đăng ký tại Đài Loan và Intercontinental Video Limited đăng ký tại Hồng Kông.
Phim là một thành công về thương mại với gần hàng triệu người xem tại tại các rạp trong lần đầu ra mắt với hàng dài người xếp hàng và trong lần đầu ra mắt phim đã thu về 710 triệu yên. Phim cũng nhận được nhiều đánh giá tích cực và luôn xếp trong hàng ngũ các anime hay nhất Nhật Bản. Sự thành công của phim được xem là nền tảng để hình thành Studio Ghibli và một số hãng anime khác.
Sakaguchi Hironobu đạo diễn của loạt trò chơi Final Fantasy đã nói rằng tác phẩm đã ảnh hưởng đến các tác phẩm của mình như sinh vật Chocobos được lấy cảm hứng từ sinh vật mà các nhân vật trong phim dùng để cưỡi.

Phim cũng nhận được các danh hiệu khác nhau như giải Animage Anime Grand Prix năm 1984, giải Phim ngắn hay nhất tại Fantafestival năm 1985, giải Người xem bình chọn tại Lễ trao giải Kinema Junpo năm 1985, giải Ofuji Noburo tại Mainichi Film Concours năm 1985...